Angalia mambo haya ya kushangaza kuhusu Antaktika, kutoka kwa wanyama hadi anga.
Antaktika ndio makao ya sehemu ya kusini kabisa ya sayari hii. Sio tu kwamba bara hili limeundwa kwa barafu na baridi kali, lakini je, unajua kwamba ardhi hii pia ina jukumu katika kuweka sayari yetu iweze kuishi? Kwa wale wanaotaka kupata maelezo zaidi kuhusu eneo hili la ncha ya dunia, tumetoa ukweli fulani wa kufurahisha kuhusu Antaktika kwa ajili ya watoto!
Hakika Haraka Kuhusu Antaktika
Hebu kwanza tuangalie baadhi ya ukweli wa haraka kuhusu bara hili baridi!
- Antaktika linatokana na neno la Kigiriki antarktiké, linalomaanisha "kinyume na Aktiki" na "kinyume na kaskazini".
- Antartica ni bara la tano kwa ukubwa. Ni maili za mraba milioni 5.4 na ni kubwa kuliko Ulaya na bara la Marekani.
- Haina nchi.
-
Mataifa saba yana madai ya eneo kwenye sehemu tofauti za bara hili.
Hizi ni pamoja na Argentina, Australia, Chile, Ufaransa, New Zealand, Norway, na Uingereza
- Antartica ni nyumbani kwa kipande kikubwa zaidi cha ardhi ambacho hakijadaiwa duniani. Inaitwa Marie Byrd Land.
- Hakuna wakazi asilia na hakuna wakaaji wa kudumu au raia wa Antaktika.
- Hata hivyo, kuna hadi wanasayansi na watafiti 5,000 wanaoishi katika bara hilo kwenye kilele cha kiangazi (Oktoba hadi Aprili).
- Takriban watu 45, 000 pia huja kutembelea bara hili kila mwaka na meli za kitalii.
-
Antartica huwa katika mwangaza wa mchana wakati wa kiangazi na giza lisilobadilika wakati wa baridi.
Kwa hivyo, ni vyema kutembelea bara wakati wa kiangazi cha majira ya joto (Oktoba hadi Aprili)
- Sehemu ya Barafu ya Antaktika ina asilimia 70 ya maji safi ya Dunia.
- 90% ya barafu duniani pia iko Antaktika.
- Antartica ndilo bara la juu zaidi kwenye sayari yenye mwinuko wa wastani wa futi 8, 200.
- Amerika Kusini ndilo bara jirani la Antaktika. Ncha za kusini za Argentina na Chile ndizo nchi zilizo karibu zaidi.
Ukweli wa Kushangaza wa Anga kuhusu Antaktika
Antaktika ndio mahali baridi zaidi, kame zaidi na penye upepo mkali zaidi Duniani! Tazama ukweli huu wa kutatanisha wa hali ya hewa kuhusu Antaktika.
Antartica Ndio Mahali Penye Baridi Zaidi Kwenye Sayari
Kiwango cha joto cha chini zaidi duniani kuwahi kurekodiwa kilikuwa -128.6°F (-89.2°C). Hii ilitokea mnamo Julai 21, 1983 huko Vostok, Antarctica. Ingawa si baridi sana, wastani wa halijoto pia ni baridi isiyoweza kuvumilika.
- -18°F (-28°C) katika majira ya kiangazi ya kiangazi
- -76°F (-60°C) katika majira ya baridi kali ya bara la Australia
Antartica Ndio Mahali Penye Pepo Zaidi kwenye Sayari
Wastani wa kasi ya upepo kwa kawaida hukaa chini ya 15 mph, lakini wanaweza na wamefikia hadi 199 mph! Hii ilitokea katika kituo cha Dumont d'Urville huko Antaktika mnamo Julai 1972.
Antartica Imejazwa Vumbi La Almasi
Hapana, haijatengenezwa kwa almasi halisi, lakini hakika inameta kama hizo! Vumbi la almasi ni neno la hali ya hewa ambalo hurejelea fuwele ndogo za barafu ambazo huning'inia angani. Sawa na ukungu unaoganda, fuwele hizi huunda karibu na ardhi, kwa hivyo mwanga wa jua unapoangazia kutoka kwao, hutokeza mwonekano wa kuvutia sana!
Antartica ni Jangwa
Bara hupata mvua chini ya inchi mbili kila mwaka na unyevunyevu unaweza kushuka chini ya nusu ya asilimia! Hii inaainisha Antartica kama jangwa la polar.
Wanasayansi Hulinganisha Sehemu za Antaktika na Mirihi
Sasa kwa kuwa unajua kwamba ndege hii yenye barafu ni jangwa, haipaswi kushangaa sana kwamba kuna sehemu ndogo za bara hili ambazo hazina barafu au theluji! Maeneo haya yanaitwa mabonde makavu, na yanapatikana ndani ya Victoria Land magharibi mwa McMurdo Sound.
NASA inabainisha kuwa "wanasayansi wanachukulia Mabonde Kavu kuwa karibu zaidi ya mazingira yoyote ya nchi kavu na Mirihi." Hii huwasaidia wanasayansi kujifunza zaidi kuhusu sayari za mfumo wetu wa jua!
Antaktika Hutumika kama Thermostat ya Sayari
Anga hilo kubwa la barafu nyangavu na nyeupe husaidia kuakisi mionzi mingi ya jua ya UV kurudi angani. Hii husaidia kupoza sayari yetu. Kwa bahati mbaya, sehemu za barafu ya Antaktika zinapoyeyuka, husababisha albedo ya Dunia, kiasi cha mionzi inayoakisiwa na uso wa Eath, kupungua. Hii inasababisha ongezeko la joto duniani. Hivyo, kuhifadhiwa kwa barafu ya Antaktika ni jambo la msingi katika kufanya sayari yetu iendelee kuishi.
Mambo ya Kufurahisha Kubwa Kuhusu Antaktika kwa Watoto
Kwa kuwa sasa tumeachana na mambo ya msingi, ni wakati wa kuondoa kofia zako kwa mambo ya kushangaza kuhusu Antartica!
Antartica Ina Volkano Miwili Inayoendelea
Ndiyo, umesoma hivyo sawa! Mahali pa baridi zaidi duniani kuna volkano! Sio tu kwamba bara hili lenye barafu lina volkeno mbili zinazoendelea, lakini pia lina volkano 17 za Holocene ambazo hazifanyi kazi.
Tovuti mbili zinazotumika ni Mount Erebus na Deception Island. Kinachovutia zaidi ni kwamba Erebus "ni mojawapo ya volkeno chache duniani zenye ziwa la lava linaloendelea kwenye kreta yake ya kilele."
Antartica Ina Uhai wa Mimea
Antartica ni nyumbani kwa "takriban spishi 100 za mosses, spishi 25 za ini, spishi 300 hadi 400 za lichen na spishi 20-isiyo ya kawaida za uyoga mkubwa." Unaweza pia kupata aina mbili za mimea ya maua - nyasi ya nywele ya Antarctic na pearlwort ya Antarctic. Hivi viko kwenye "Visiwa vya Orkney Kusini, Visiwa vya Shetland Kusini na kando ya Rasi ya Antarctic magharibi."
Ingawa sio mimea iliyochangamka zaidi, mimea hii ya kuvutia inaweza kustahimili halijoto kali na upungufu wa maji mwilini, hivyo ndivyo inavyostawi katika mazingira haya magumu.
Antartica Ndio Mahali Bora pa Kuona Taa za Kusini
Antartica ndio "mahali pazuri" pa kuona Aurora australis. Kwa kuwa jambo hili linaonekana vyema gizani, hii inafanya majira ya baridi kali kuwa wakati mzuri wa kutazama (Machi hadi Septemba). Hata hivyo, meli za kitalii hutembelea sehemu hii ya dunia pekee kuanzia Novemba hadi Machi, kwa hivyo wakati mwafaka wa kuona Taa za Kusini ni Machi.
Antaktika Ndio Nyumbani kwa Safu ya Milima ya Nne ndefu zaidi
Inatua nyuma ya Andes huko Amerika Kusini, Southern Great Escarpment barani Afrika, na Milima ya Rocky huko Amerika Kaskazini, Milima ya Trans-Antarctic ina urefu wa maili 2,200 na kufikia mwinuko wa juu wa futi 14,856.. Hii inalinganishwa kwa karibu na Safu Kubwa ya Kugawanya nchini Australia ambayo pia hupima takriban maili 2, 200 kwa urefu.
Antartica Ina Maporomoko ya Maji yenye Rangi ya Damu
Inaitwa Maporomoko ya Damu kwa sababu nzuri. Onyesho hili la kustaajabisha huangazia kioevu-nyekundu cha damu kinachotiririka chini ya kando ya barafu. Pia ina urefu wa hadithi tano.
Kwa nini tovuti hii ya kutisha inatokea? Ni kwa sababu maji ya briny, yenye oksidi ya chuma huanguka kutoka kwa kipengele hiki cha kijiografia. Maji yanapogusana na hewa, huwa na kutu na kusababisha rangi hii nyekundu.
Antartica Pia Ndio Nyumba ya Maji yenye Chumvi Zaidi Duniani
Don Juan Bwawa lina chumvi zaidi kuliko Bahari ya Chumvi. Haitaganda isipokuwa halijoto ifike chini ya digrii -58 Fahrenheit na ina mkusanyiko wa juu sana wa kloridi ya kalsiamu (aina ya chumvi). Hii inafanya kuwa tofauti na maji ya kawaida ya chumvi. Wanasayansi bado wanajaribu kufahamu kwa nini kipengele hiki kidogo cha maji kina chumvi nyingi!
Ukweli wa Kushangaza Kuhusu Wanyama wa Antaktika
Kinyume na imani maarufu, dubu wa polar hawapatikani Antaktika! Walakini, kuna watu wengine wanaojulikana ambao huita ardhi hii kuwa makazi yao. Tazama ukweli huu wa kuvutia kuhusu wanyamapori wa Antartica.
Antartica Ni Nyumbani kwa Pengwini Milioni 20
Ingawa hakuna idadi ya kudumu ya binadamu katika bara hili, takriban pengwini milioni 20 hupata eneo hili lenye baridi kali mahali pazuri pa kuishi (kwa angalau sehemu ya maisha yao)! Wanabaki joto kwa sababu ya mchanganyiko wa safu nene ya mafuta kwenye miili yao na safu ya nje ya manyoya yenye mafuta ambayo huzuia maji baridi ya barafu yasifikie ngozi zao.
Antartica Ndilo Bara Pekee Lisilokuwa na Wanyama Wa Ardhini
Wanyama wa nchi kavu ni viumbe ambao kwa kiasi kikubwa wanaishi nchi kavu. Wakati pengwini, sili, na albatrosi wote wanatumia muda katika bara hili, wao pia hutumia muda baharini na kwenye maeneo mengine ya nchi kavu katika Kizio cha Kusini.
60% ya Mihuri ya Ulimwenguni Inaita Nyumbani kwa Antarctica
Antaktika ni nyumbani kwa aina sita za sili, ambazo ni pamoja na chui, Ross, Weddell, tembo, crabeater na sili wa manyoya. Hii inajumuisha 60% ya wakazi wa sili duniani!
Leopard Seals Ni Moja ya Wawindaji wa Apex Antartica
Leopard silis ni viumbe wakali ambao wamechukua jina la mwindaji mkuu wa barafu. Wanapima zaidi ya futi tisa kwa urefu na uzito wa wastani wa pauni 700. Tishio lao pekee ni nyangumi wauaji, ambao wanaweza kupatikana katika maji ya barafu yanayozunguka bara hili.
Antartica Ndilo Bara Pekee Lisilo na Reptilia
Kwa sababu ya halijoto ya baridi sana, viumbe wenye damu baridi hawawezi kuishi katika hali ya hewa baridi ya Antaktika.
Majini ya Kizushi ya Baharini Yapo Katika Maji ya Antaktika
ngisi wakubwa, buibui wakubwa wa baharini, nyangumi, na wanyama wakubwa wa kuku wasio na kichwa? Sawa, ya mwisho ina jina la ujinga na inaonekana ya kutisha, lakini kwa kweli ni tango la bahari tu. Hata hivyo, ngisi huyo mkubwa ni ndoto mbaya sana! Wanaweza kukua hadi futi 45 kwa urefu - chini ya urefu wa jengo la hadithi tano! Hukufanya ufikirie mara mbili kuhusu kutumbukia kwenye ncha ya ncha ya ncha ya ncha ya ncha ya ncha ya juu!
Wanasayansi Wanatafuta Ukweli Mpya Kila Mara Kuhusu Antaktika
" Sayansi ya Antaktika ina umuhimu wa kimataifa kwa mustakabali wa sayari yetu." Sehemu hii ya ulimwengu wetu kwa hakika haijaguswa, na hiyo inaruhusu wanasayansi kuchunguza mazingira ya Dunia katika mazingira yaliyodhibitiwa. Pia inawaruhusu wanasayansi wa anga za juu kuchunguza hali ya hewa inayofanana na zile zinazopatikana angani! Hii inafanya kuwa mahali pazuri pa kujifunza.
